Assigiinngisitsineq aamma kinaassusersiorneq inatsisinik unioqqutitsinertut pinngitsoornani isigineqartariaqarpoq

Tuasagassiutinut nalunaarut
 Tingey Injury Law Firm on Unsplash

Nalunaarusiami nutaami atuarneqarsinnaavoq kalaallit LGBTQIA+ -tut inuusut inuttut pisinnaatitaaffii ullut tamaasa narrunarsarneqartartut.

IPS ullumikkut Sipineq+ suleqatigalugu nalunaarusiamik saqqummersitsivoq, tassani pineqarpoq Kalaallit Nunaanni inuit LGBTQIA+-tut inuusunut atugassarititaasut. Tassani atuarneqarsinnaavoq inuit pisinnaatitaaffiisa eqqortinneqarnissaannut annertuumik unamminartoqartoq, peqqissutsimut, paasissutissanut aamma inuiaqatigiinni ilisimasaqarnerup annertussusianut, minnerunngitsumik maani nunami innuttaasunut LGBTQIA+-tut inuusaaseqartunut kinaassusersiortarnermut tunngatillugu.

Kinaassusersiortannginnissaa tassarpiaq pineqartoq maajip ulluisa 13-ianni Inatsisartut Kalaallit Nunaanni assigiinngisitsisarneq pillugu inatsit siullerpaaq oqaluuserilerpassuk. Siunertaavoq assigiinngisitsinermik akiuiniarnissaq aammalu kikkut tamarmik assigiimmik pisinnaatitaaffeqarnissaat aamma periarfissaqarnissaat qulakkeerniarlugu.

Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit Siunnersuisoqatigiinni (IPS) siulittaasup tullia Tukumminnguaq Olsen Lyberth nuannaartorujussuuvoq inatsisissatut siunnersuutip akuersissutigineqarnissaanut: 

Immikkoortitsinnginnissaq pillugu nunatsinni inatsiseqalerneq nunatsinnut alloriarnerujussuuvoq. Immikkoortitsineq pinaveersaartissallugu pisussaaffeqarpugut akisussaaffeqarlutalu. Naak nunatsinni Inuit pisinnaatitaaffiinik atuutsitsineq Nunani tamalaani pituttorfigisimasatsinni atuukkaluartut, uagut nunatsinni tamanna nammineq qulakkiigassaraarput atuutsissallugu, inatsisillu taassuma piulernerani taamaasiorsinnaalerpugut.
Tukumminnguaq Olsen Lyberth


Naak nunani tamalaani pisussaaffiit kinaassusersiunnginnissaq aamma naligiissitaaneq erseqqissaraluaraat, tamatumunnga tunngatillugu Kalaallit Nunaanni suli annertuumik unamminartoqarpoq. Tamanna IPS-ip nalunaarusiaata saqqummeqqammersup takutippaa. 

Inatsisip naammaginartup paasissutissanik pitsaanerusumik katersinerup aamma oqartussaasuni ilisimasaqarnerulerneq tamakkuupput ISP-mit aamma Sipineq+-imit inassuteqaatigineqartut, Kalaallit Nunaanni LGBTQIA+-tut inuuneqartut inuttut pisinnaatitaaffii eqqortinneqassappata..

Ullumikkut Kalaallit Nunaanni, nunatsinni innuttaasunik tamanik kinaassusiortoqarnissaa pinngitsoorniarlugu, inatsisitigut killiussat naammaginanngillat. Tamatumunnga ilutigitillugu nunarsuarmi tamarmi misissuinerit tikkuussipput, inuit LGBTQIA+-tut inuuneqartut tarnikkut pinnginneq, imminut toqoriartarnerit aamma imminut toquttarnerit pillugit kisitsisigut paasissutissat takutippaat takkua amerlanerussuteqartut; pissutsit pingasut tamarmik ajornerulersinnaapput kinaassusersiortoqarneratigut aamma uumissuilluni oqaluttoqarneratigut.

Kinaassusersiorneq pillugu maalaaruteqarnissamut periarfissaq

Inatsisissatut siunnersuutip kingunerissavaa Naligiissitaaneq pillugu aalajangiisartunik pilersitsisoqarnissaa, tassannga kinaassusersiorneq pillugu inerteqquteqarnermik unioqqutitsinerit pillugu maalaarutit suliarisassavai. Naligiissitaaneq pillugu aalajangiisartut, kinaassusersiorneq pillugu inerteqquteqarnermik unioqqutitsisoqartillugu, taarsissuseqarnermik akiliisitsinissamik aalajangiisinnaapput.
 

Ukiuni arlalinni inatsisit tassunga tunngasut kinguussaaqqasimaqaat. Naligiissitaaneq assigiinngisitsinnginnissarlu pillugit inatsisip atuutilerneratigut nunatsinni innuttaasunut tamanut qulakkeerneqassaaq immikkoortinneqannginnissaq, kikkut tamat naligiimmik pisinnaatitaaffeqalertillugit, inuunermilu naligiissumik inuulersinnaanngortillugit.
Tukumminnguaq Olsen Lyberth

Naligiissitaaneq assigiinngisitsinnginnissarlu pillugit Inatsisartut Inatsisaat 13. maaji oqaluuserineqassaaq, naatsorsuutigineqarporlu 23. maaji naammassineqarnissaa.

Uunga tusagassiuutinut nalunaarummut ilanngullugu IPS aamma Sipineq+ policy brief-imik allagaqarput, tassani sukumiinerusumik nassuiaatigineqarput Kalaallit Nunaanni inuit pisinnaatitaaffiisa, ingammik LGBTQIA+-tut inuuneqartut eqqarsaatigalugit, eqqortinneqarnissaannut unamminartut pillugit.

Paasissutissat sukumiinerusut pillugit, IPS-ip allattoqarfianut attaveqarit: info@humanrights.gl 

PIVIUSUT

Kalaallit Nunaanni ataatsimoortumik inatsiseqanngilaq assigiinngisitsinermik aamma kinaassusersiornermik pinngitsoortitsinissamut. Tamanna allanngortinneqassaaq naligiissitaaneq assigiinngitsitsinnginnissarlu pillugit inatsit akuersissutigineqarpat.


- Danmarkip naalagaaffiata inatsisai tunngaviusut kinaassusersiunnginnissamut illersuipput una pillugu “kinaluunniit upperisani nagguigisaniluunniit” (§ 70). Tassanilu aammattaaq oqariartuutigineqarput namminersorluni naligiissinneqarlunilu inuutissarsiutinik ingerlatsisinnaanermut killilersuutaasut tamarmik atuuttussaajunnaarneqarnissaannik (§§ 74 aamma 75). Kisianni naalagaaffiup inatsisaanni tunngaviusuni ataatsimoortumik assigiinngitsitsinnginnissamut inerteqquteqanngilaq.


- Pinerluttulerinermi inatsimmi § 100 sioorasaarinermut, asissuinermut aamma nikanarsaanermik oqaaseqarnermut aamma tamanut imaluunniit inunnut amerlasuunut siaruarterinissaq imaluunniit inuit eqimattat nikanarsarniarlugit nagguiat, amiisa qalipaataat, inuiaassusiat, kingoqqisuunerat, upperisaat imaluunniit kinguaassiutinut tunngasutigut sumut samminerat pissutigalugu taamaaliorneqarnissaat illersorneqarpoq.


- Pinerluttulerinermi inatsit naapertorlugu inuk eqqartuunneqassaaq, soorlu assersuutigalugu persuttaaguni, qunusaarigunik imaluunniit assigisaanik iliuuseqaruni, kisianni tassani pineqarpat taamatut iliorneq taamatut iliorfigineqartup inuiaassusiat, kinguaassiutinut tunngasutigut sumut samminerat imaluunniit alla pissutigalugu taamaaliorneq, immikkut pinerlunnertut allassimanngilaq imaluunniit taamaaliornerup sakkortunerusutut issuseqartutut isigineqanngilaq.

- Eqqartuusinermut tunngatillugu suiaassuseq pillugu kinaassusersiorneq inerteqqutaavoq aamma taamatut inerteqquteqarneq suliaqarfinnut tunngatinneqarneruvoq. Angutit arnallu naligiissitaanissaat pillugu Inatsisartut Inatsisaanni nr. 3, 29. november 2013-imeersumi illersorneqarpoq.


Inatsit akuersissutigineqassappat, taava innuttaasut tamarmik naligiissinneqarnissaat qulakkeerneqassaaq – suiaassuseq, naartuneq, meeravissiaqarneq, kinguaasiutinut tunngasutigut sumut sammineq, suiaassutsikkut ilisarnaat, suiaassutsikkut qanoq inneq, suiaassutsikkut suussuseqarneq, inuiattut kingoqqisuuneq, ammip qalipaataa, inuiaassuseq, inuttut imaluunniit inuiannit suminngaanneerneq, innarluuteqarneq, ukioqqortussuseq, politikikkut isumaqarneq, upperisaq imaluunniit qanoq upperisaqarneq apeqqutaatinnagit.

Kontakt

Kristina Møldrup Kristensen

Kristina Møldrup Kristensen

A/C fuldmægtigi, Atlantikup Avannaamiuinut Aningaasaliissutinullu suliniummik aqutsisoq.